Ακούστε τα ΜΑΝΤΑΤΑ !

Ιδιωτική ιστοσελίδα.
Άγιοι _ Θεόδωροι _ Γρεβενών , υψόμετρο 812 μ. (πλατεία), κάτοικοι 143.

Λεωνίδας Λόλας, Συνταξιούχος Δάσκαλος (leololas@gmail.com)

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025

28η Οκτωβρίου 1940

28 του Οχτώβρη 2025
    Είναι αστείο να λες πως γιορτάζεις την εθνική γιορτή της 28ης Οκτωβρίου 1940 στο χωριό, χωρίς παρέλαση και σχολική γιορτή! Και τι σχολική γιορτή να κάνεις, αφού δεν υπάρχει σχολείο, δάσκαλοι και παιδιά; 
    Δεν πειράζει, όμως. Οι νέοι πήγαν στην πόλη, αφού ξύπνησαν αργά, κι εμείς, οι μεγάλοι και τα γεροντάκια, την είδαμε στην τηλεόραση. Μέχρι τότε, όμως, τηρήσαμε την παράδοση:
   Χτύπησε η καμπάνα, πήγαμε στην εκκλησία, όπου έγινε η πανηγυρική θεία λειτουργία, αφιερωμένη στην Αγία Σκέπη της Παρθένου Μαρίας, που σκέπασε και βοήθησε τους Έλληνες στρατιώτες στην υπεράσπιση της Πατρίδας και του έθνους το 1940.
    Στο τέλος, ψάλαμε τη Δοξολογία στη μνήμη όσων αγωνίστηκαν για την ελευθερία της Πατρίδας.
    Αφού τέλειωσε η θεία λειτουργία, μαζευτήκαμε στην πλατεία του χωριού, και μπροστά στο μνημείο, των πεσόντων στους αγώνες της πατρίδας μας, διάβασε ο παπά Χρήστος ένα τρισάγιο για τις ψυχές τους. 
    Ο πρόεδρος της Κοινότητας Αγίων Θεοδώρων, Ηλίας Πηλιτζίδης, κατέθεσε  στεφάνι στο μνημείο, εκ μέρους του Δήμου Γρεβενών, κι ο μπάρμπα Σπύρος το κατέθεσε εκ μέρους της Εθνικής Αντίστασης.
        
    Κρατήσαμε ενός λεπτού σιγή, για όσους πήραν μέρος στους αγώνες, και είπαμε τον εθνικό Ύμνο, αντικρύζοντας τις χιονισμένες βουνοκορφές της Πίνδου, όπου γράφτηκαν οι ένδοξες σελίδες με τις μάχες της Αντίστασης στο φασισμό, τον Οχτώβρη του 1940.
    Στο τέλος, ο Πρόεδρος της Κοινότητας προσέφερε αναψυκτικό, χυμό, και γλυκό.    
    Περήφανοί μου χωριανοί, ας ανακράξουμε μαζί :  Ζήτω το έπος του 1940 !
Λεωνίδας
*

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025

Άι Δημήτρης 2025

26 του Οχτώβρη 2025
    Τετραήμερο έγινε, με άδεια μιας μέρας, το τέλος του Οχτώβρη. Σαββατοκύριακο του Αγίου Δημητρίου και διήμερο της Εθνικής Εορτής, της 28ης Οκτωβρίου 1940.
    
Αρκετοί ήταν οι χωριανοί μας, που ήρθαν στο χωριό για μια ανάπαυλα στον τόπο της καταγωγής. Άλλωστε, από την Αθήνα για το χωριό ο χρόνος μειώθηκε πάρα πολύ με την Ε65. Κι από την άνοιξη του 2026 θα μειωθεί κι άλλο με πολλή ασφάλεια, φτάνοντας μέχρι το Αγιόφυλλο.
    Η εκκλησία είχε πολύ κόσμο, ντόπιους και απανταχού ευρισκόμενους, που ήρθαν από την Παρασκευή ή το Σάββατο και θα φύγουν αύριο ή μεθαύριο.
    Ο καιρός ήταν καλός κι ευχαριστήθηκαν την έξοδο από τους αστικούς τόπους κατοικίας οι εξοδούχοι.
    Μερικοί ήθελαν να δουν και να ταξιδέψουν στο νέο τμήμα της Ε65. 
    Και ποιος δεν ήθελε; 
        Αντίο Φθινόπωρο!
Λεωνίδας
*

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2025

Στον Άγιο Νικόλαο Φελλίου

25 του Οχτώβρη 2025
    Σάββατο, σήμερα, κι ο παπά Χρήστος λειτουργούσε στον προφήτη Ηλία του Αιμιλιανού.    
    Ευκαιρία να πάω στον Άγιο Νικόλαο του Φελλιού, σκέφτηκα. 
    Είπα στη Βούλα, πως θα λειτουργήσει εκεί ο παπά Γιώργης με τον παπά Ανδρέα - που τόσο με βοήθησε, όταν μάθαινα το τυπικό και τα καθήκοντα του ψάλτη - κι εκείνη μ' ακολούθησε. Ήθελε να δει και να ακούσει και τους δυο ιερείς.
    Φτάσαμε στον άι Νικόλα και βρήκαμε την Αναστασία και τη Νίκη στο ψαλτήρι. Ευγενικά μου παραχώρησαν τη θέση του πρωτοψάλτη για το συγχρονισμό της ομάδας μας.
    Ο παπά Ανδρέας τέλειωσε τον όρθρο με πολύ κουράγιο και αυτοπεποίθηση, ανεβασμένος από τη σιγουριά 
της παρουσίας του παπά Γιώργη.
    Παπά Γιώργης και παπά Ανδρέας συλλειτούργησαν και τέλεσαν την αρτοκλασία της ημέρας όμορφα κι ωραία. Το εκκλησίασμα χάρηκε τον παλιό και το νέο εφημέριο, μα πιο πολύ για την αγάπη και τη συνεργασία τους.
    Η Αναστασία κι η Νίκη έψαλαν με πολλή όρεξη και προσοχή. 
    Στο τέλος, ο παπά Γιώργης μίλησε μέσα στην ψυχή των παραβρισκόμενων για την αγιοσύνη των αγίων και την αγιοποίηση, με αφορμή την αυριανή εορτή του Αγίου Δημητρίου. Ο κόσμος τον άκουγε βουβός με προσοχή μεγάλη.
    Επίσης, ανακοίνωσε την έναρξη των κατηχητικών μαθημάτων μικρών και μεγάλων εναλλάξ.
    Ήπιαμε έναν καφέ στην πλατεία του χωριού και τους αποχαιρέτησα, μιας και θα φύγω για τα χειμαδιά.
    Θεού θέλοντος, τα λέμε τα Χριστούγεννα!
Λεωνίδας
*

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025

Εικόνες του Οχτώβρη

20 του Οχτώβρη 2025
    Έχει και το φθινόπωρο τις χάρες του.
    Για δες "τοπίο στη βροχή", βγαίνοντας στις έντεκα τη νύχτα από το καφενείο "Πράσινη παραλία" και τα τσιπουράκια με τον ανεψιό μου Γιάννη Λόλα! 
    Για όσους δεν κατάλαβαν, είναι ένα μέρος της πλατείας του χωριού μας. 
    Εικόνα για ταινίες με θρίλερ. Λες να παραμονεύουν στο βάθος αγριογούρουνα, λύκοι κι αρκούδες; Μπορεί! Εμείς πάμε στο σπίτι για το τζάκι...
    
    Μπορεί να βρέχει και να πέφτει η θερμοκρασία, μπορεί να έχει πολλή υγρασία, λάσπη, ομίχλη και προπαντός κρύες νύχτες. 
    Φέτος το φθινόπωρο είναι φθινόπωρο και φυσική καιρική και περιβαλλοντική εξέλιξη.
    
    Οι ώρες και οι μέρες έχουν περιορισμένη δράση για τους κατοίκους των χωριών. 
    Οι ώρες του καφενείου είναι ώρες ξεκούρασης κι επικοινωνίας με τους κατοίκους του χωριού. Είναι κοινωνικό "ον" ο άνθρωπος και τις χρειάζεται. 
    Όμως οι βραδινές ώρες μπροστά στο αναμμένο τζάκι με κάστανα, μανιτάρια και κρασάκι είναι οι καλύτερες! Αν έχεις για κουβεντολόι στην παρέα σου γεροντάκια με αναμνήσεις ή νέους ανθρώπους με σχέδια για το μέλλον, δεν πιάνονται! 
    Εδώ είχαμε, εκτός από κάστανα, μανιτάρια παραγωγού (μέσα στο πρώτο ταψί) και τα υπόλοιπα είναι μανιτάρια άγρια του τόπου μας. Απολαύστε τες!
    Αν έχει και καμιά σχάρα με προβατίνα ή σούβλα με χοιρινό ή ζυγούρι και κρασάκι, ε... απλά  τρελαίνεσαι! Αλλ', ευτυχώς,  δεν είχαμε απόψε (και δεν τρελαθήκαμε!).
    Τελικά, αξίζει να περνάει κανείς ήσυχες ώρες και μέρες με άδεια στο χωριό, όταν θέλει να ξεκουραστεί το φθινόπωρο!
    Διαφωνείς, Γιάννη
Λεωνίδας
*

Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025

Αγαπημένοι επισκέπτες

15 του Οχτώβρη 2025
    Τούτο το φθινόπωρο έχει πολλή υγρασία και βροχές. Σαν χινόπωρο. Έχουμε ξεχάσει, φαίνεται, πώς ήταν αυτή η εποχή.

    Μαζέψαμε, γρήγορα, τα ανύπαρκτα φρούτα και τις σοδειές των κήπων. Κλείσαμε νωρίς τα κρασιά και βγάζουμε τα τσίπουρα, από ξένα κι αγορασμένα σταφύλια, μιας και φέτος το χαλάζι μας πήρε τη σοδειά. 
    Αναγκαστήκαμε να ανάψουμε από το Σεπτέμβρη τα τζάκια, τις σόμπες και τα καλοριφέρ..
Γεμίζουμε τις δεξαμενές πετρέλαιο ή αέριο. Στρώσαμε από τώρα τα στρωσίδια και βγάλαμε τα χειμερινά ρούχα και σκεπάσματα. 
    Δεν πήραμε και τα καυσόξυλα να στήσουμε τις ξυλοθήκες. Κλειστήκαμε στα σπίτια κοντά στο τζάκι και βλέπουμε τηλεόραση ή ψήνουμε κάστανα και μανιτάρια.
    Αυτήν την ηρεμία τάραξε το τηλέφωνο και το σήκωσα. Στην άλλη άκρη ο ανεψιός μου, ο Γιάννης. 
    -Έλα, βρε, του λέω. Τι κάνεις;
    -Δεν αντέχω άλλο, θείε. Θα τρελαθώ.
    -Γιατί; Τι εννοείς;
    -Δεν αντέχω άλλο από το πολύ τρέξιμο της δουλειάς! Δυο καταστήματα φροντίζω και η κίνηση στην Αθήνα και τον Πειραιά είναι ανυπόφορη! Ούτε να δω την οικογένειά μου δεν προλαβαίνω και, φυσικά, ούτε να ξεκουραστώ και να κοιμηθώ! Θα πάρω τα βουνά!
    -Έλα, κουράγιο τώρα, τι είναι αυτά που λες; 
    -Λέω να ανεβώ επάνω να ξεκουραστώ. Πήρα δυο βδομάδες άδεια και...
    -Και δεν έρχεσαι; Το τζάκι σε περιμένει. 
    -Πότε είναι το παζάρι;
    -Αρχίζει από αύριο (σήμερα). 
    -Ωραία! Ανεβαίνω αύριο.
    -Α, και να μην ξεχάσω. Πέρνα από τη θεία σου και πάρτηνε κι αυτήν. 
    -Ναι, αμέ! Μόνο που θα περάσω πριν τις έξι, γιατί ο Κηφισός κλείνει από κίνηση μετά. 
    -Καλώς! Σας περιμένω. Γεια.
    Ήρθε την άλλη μέρα ο Γιάννης κι η Βούλα και γλίτωσα το νοικοκυριό. Ανέλαβα μόνο το ψήσιμο και τη φωτιά στο τζάκι κι έξω την ψησταριά.
    Δέκα μέρες έμεινε ο Γιάννης και χόρτασε τον ύπνο και ξεκούραση. Δεν χρειάζεσαι πολύ ύπνο εδώ. Με τρεις ώρες είσαι σα να κοιμήθηκες οχτώ! Λέτε να είναι το οξυγόνο;
    Πηγαίναμε στα καφενεία για καφέ και τσίπουρο. Πήγαμε και στο παζάρι των Γρεβενών δυο φορές. Με παρέα και χωρίς. Ψωνίσαμε ένα σωρό τοπικά όσπρια κι άλλα προϊόντα. Φάγαμε σουβλιμάδες κι ήπιαμε κρασί.
    Όταν έφυγε ο Γιάννης ξεκούραστος και χορτάτος ύπνο, δεν ξέρω ποιος στενοχωριόταν περισσότερο. Αυτός ή εγώ, που ξεχωρίζαμε;
    Έμεινα με τη Βούλα μια βδομάδα ακόμα στο χωριό. Μαζέψαμε όλα τα πράγματά μας. Κάψαμε τα κούτσουρα κι έκανα τις τελευταίες δουλειές. Κλάδεψα τη μουριά, τα κλήματα, τις τριανταφυλλιές κι άλλα δέντρα και φύγαμε για τα χειμαδιά.
    Καλό χειμώνα!
Λεωνίδας
*

Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2025

Φθινοπωρινές... επιστροφές!

9 του Οχτώβρη 2025
    Επιστροφή στις ρίζες τους κάνουν μερικοί εργαζόμενοι των αστικών κέντρων, μόλις πάρουν τη σύνταξή τους. Λίγοι είναι, αλλά για την ύπαιθρο είναι ενέσεις παράτασης ζωής των χωριών.
    Η ηλικία τους βρίσκεται στη δύση της ζωής, σαν τον φθινοπωρινό μας Οχτώβρη. Όπου να 'ναι θα χειμωνιάσει.
    Μπορεί να μας φαίνεται μικρή η δόση αυτής της ένεσης, αλλά έχει την αξία της, σαν τα λουλούδια της αυλής του Χρήστου. Ήρθε η Σοφία, η συμβία του, κι έριξε σπόρους στο παρτέρι κι εκείνοι έδωσαν όμορφα λουλούδια, που στολίζουν την αυλή τους, έστω και φθινόπωρο. Το χειμώνα θα παγώσουν και θα ξεραθούν, αλλά τώρα παρατείνεται η ζωή της φύσης.
    Ο Χρήστος πήρε σύνταξη πρόπερσι. Έχει δυο χρόνια, τώρα, που περιποιείται και φτιάχνει το σπίτι του, όπως θέλει, με προοπτική να έρθει και να μείνει στα στερνά του, όταν θα είναι και η Σοφία συνταξιούχα.
    Και δεν είναι μόνον ο Χρήστος. Σαν κι αυτόν ήρθαν κι άλλοι στο χωριό μας. Άλλοι έμειναν κι άλλοι έφυγαν, αλλάζοντας γνώμη, ή αναγκάστηκαν να φύγουν για λόγους υγείας.
    Ο Μήτσιος από την Αθήνα πήρε τη σύνταξή του και γύρισε στο χωριό, ίσως για να ζήσει για πάντα σ' αυτό. Τον πρόδωσε, όμως, η καρδιά κι έφυγε για πάντα.
    Ο Αριστείδης απόλαυσε το τελευταίο του καλοκαίρι στο χωριό κι έφυγε στη Γερμανία να υποβάλει την αίτηση για σύνταξη και να ξανάρθει στο χωριό, να μείνει για το υπόλοιπο της ζωής του. Όμως, το υπόλοιπό του ήταν λίγες μέρες στη Γερμανία. Άλλα τα σχέδια των ανθρώπων κι άλλα ο Θεός πρεσβεύει.
    Ο Γιώργος με τη Δέσποινα άφησαν τα Μεσόγεια, μόλις πήραν σύνταξη, κι ήρθαν στο χωριό. Από το μεράκι τους για τη ζωή του χωριού έφτιαξαν κοπάδι με πρόβατα και το συντήρησαν αρκετά χρόνια. Μάλιστα ο Γιώργος μπήκε στο ψαλτήρι για 7-8 χρόνια, προσφέροντας τις υπηρεσίες του, σαν ψάλτης, στους Αγίους Θεοδώρους και στον προφήτη Ηλία του Αιμιλιανού.
    Τελικά, για λόγους υγείας, το ζευγάρι κατέληξε στη Βραυρώνα της Αρτέμιδας με άγνωστο μέλλον.
    Ο Γιώργος με την Ασημίνα ήρθαν από τη Γερμανία, αγόρασαν ένα σπίτι στο χωριό, το έφτιαξαν πραγματικά "σύγχρονο" και, δυστυχώς, ο Γιώργος έφυγε απ' τη ζωή. 
    Η Ασημίνα ήρθε κι έμεινε στο χωριό μόνη της για μερικά χρόνια. Φέτος πούλησε το σπίτι κι έφυγε πάλι στη Γερμανία, όπου ζει με τα παιδιά και τα εγγόνια της.
    Η Ελπίδα κι ο Πάρις, νέοι άνθρωποι, άφησαν τα Μεσόγεια της Αττικής κι ήρθαν στο χωριό. Μένουν σ' αυτό και δουλεύουν στα Γρεβενά και στην περιοχή τους για τρίτη χρονιά, πια.
    Φέτος, είχαμε κανονική εποχή Φθινοπώρου. Πολλές βροχές και υγρασία. Λέτε να έχουμε και κανονικό χειμώνα με χιόνια και κρύα; Μακάρι!
    Καλό χειμώνα!
Λεωνίδας
*

Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025

Ο Ψαράς κι οι γάτες

6 του Οχτώβρη 2025
    Η Δευτέρα είναι η καλύτερη μέρα για τις γάτες του χωριού. Ή έχουν βιονικό ημερολόγιο ή έχουν βιονική οσμή. Κάθε Δευτέρα περιμένουν τον Ψαρά.
    Δεν προλαβαίνει να μπει στο χωριό ο Χρήστος, ο ψαράς, και οι φιλόξενες γάτες έχουν μαζευτεί στην είσοδο του χωριού να τον υποδεχτούν. Μπορεί να είναι όλες οι γάτες του χωριού, μπορεί να είναι οι μισές' τριάντα, σαράντα και πενήντα γάτες!
    Με το που θ' αρχίσει να πουλά και να καθαρίζει τα ψάρια ο Ψαράς, δεν προλαβαίνει να πετάξει τα περιττά κομμάτια των ψαριών κι οι γάτες αναλαμβάνουν αμέσως την καθαριότητα. Ν'  αφήσουν λερωμένους τους δρόμους του χωριού; Όχι, δα!
    Ε, βέβαια, γίνεται πόλεμος γι' αυτήν την καθαριότητα, αλλά δε θέλουν να τις πουν τεμπέλες και... βρωμιάρες.
    Ο Ψαράς προχωράει στους δρόμους του χωριού, διαλαλώντας τα προϊόντα του : ¨Φρέσκα ψάριααα"! Και το κοπάδι τον ακολουθεί, ιδίως αν δεν πρόλαβε να πάρει μερίδιο. Στο μεταξύ μαζεύονται κι άλλες γάτες στο δρόμο του κάθε μαχαλά, που άκουσαν τον Ψαρά ή μυρίστηκαν τα ψάρια του.
    Κάπου κει, στη διασταύρωση του Σαμαρά, συνάντησε το περιπλανώμενο κοπάδι τις άλλες, που περίμεναν στη γειτονιά τους. Ο Ψαράς έκανε τη δουλειά του με αυξημένη δίποδη, αλλά και τετράποδη πελατεία. Οι δυο παρέες των ζώων έδωσαν μάχη στα πολλά περισσεύματα των ψαριών. 
    Τελικά, λίγες γάτες ακολούθησαν το φορτηγάκι. Κάποιες στέκονταν μακριά και περίμεναν τον Ψαρά στη δική τους γειτονιά. Πίσω από το ψαράδικο όχημα καμιά δεκαριά και παραπάνω έτρωγαν τα φρέσκα της γειτονιάς μας, αλλά δεν έγινε καλή λήψη φωτογραφίας.
    Καλή ψαριά την άλλη Δευτέρα!
Λεωνίδας
*

Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025

Γέρασαν τα χωριά μας

5 του Οχτώβρη 2025
    Δυστυχώς, οι Άγιοι Θεόδωροι - όπως όλα τα χωριά - γερνούν. Κάθε χρόνο φεύγουν 5 με 10 χωριανοί, άλλοι μεγάλοι κι άλλοι μικροί, άλλοι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού κι άλλοι κάτοικοι διαφόρων τόπων της Ελλάδας ή του κόσμου.  
    Οι μόνιμοι κάτοικοι, που μένουν όλο το χρόνο στο χωριό, είναι σήμερα 130. Από τους 130 οι περισσότεροι έχουν ηλικία πάνω από 50 χρόνια, ενώ ελάχιστοι είναι κάτω των 30. Ο μεγαλύτερος είναι 102 ετών και οι μικρότεροι είναι:  δύο των 25 χρονών,  ένας των 24, δύο των 20, τρία παιδιά των 14 χρονών (μαθητές Γυμνασίου) και ένα των 2 χρονών! 
    Φυσικά, δε λειτουργεί κανένα σχολείο στο χωριό. Λειτουργεί, όμως, ένα βενζινάδικο και τρία καφενεία. 
    Στο άλλοτε Δημοτικό Σχολείο στεγάζονται οι Δασικοί Συνεταιρισμοί και οι δυο Πολιτιστικοί Σύλλογοι. Ekεί εκπαιδεύεται στο χορό και το Χορευτικό Τμήμα, αποτελούμενο από 25, περίπου, Αγιοθεοδωρίτισσες κι Ανθρακιώτισσες και δύο άντρες.
    Στην εκκλησία του χωριού φαίνονται καθαρά τα γηρατειά. Ο παπά Χρήστος κοντά στα εξήντα. Ο μπάρμπα Θανάσης με το θυμιατό κι ο μπάρμπα Σπύρος με το μανάλι κοντά στα 90, ενώ ο πάντα παρών γέροντας και πρώτος στις θέσεις των ανδρών, ο μπάρμπα Γιάννης, στα 94.
    Επί πλέον στο χωριό μένουν μόνιμα και 12 Αλβανοί, από τους οποίους δύο είναι γυναίκες και ένα είναι παιδί 10 ετών. Όλοι οι άλλοι είναι υλοτόμοι ή κυρατζήδες κι ένας βοσκός. Την άνοιξη και το καλοκαίρι γίνονται 30-40.
    Ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους ζουν πολλοί νέοι και μεσήλικες άντρες και γυναίκες που δεν παντρεύονται, ώστε να έχουμε ανανέωση του πληθυσμού και συνέχεια ζωής στο χωριό. Αυτό, βέβαια, είναι φαινόμενο, το οποίο συμβαίνει παντού στη χώρα μας.
    Από του χρόνου, που η Ε65 θα ενώσει την Καλαμπάκα με τα Γρεβενά, χωρίς να περνάει μέσα από το χωριό μας, η πολλή κίνηση θα μας λείψει, αλλά μάλλον προς το καλύτερο, αφού οι Άγιοι Θεόδωροι θα είναι ένα ήσυχο χωριό με σχέδιο πόλης.
    Μόνιμη ελπίδα για ζωή στο χωριό η επιστροφή των συνταξιούχων χωριανών για να ζήσουν ήσυχα τα στερνά τους στον τόπο της καταγωγής. Ας το ελπίσουμε.
Λεωνίδας
*